Profilaktyka raka piersi na Śląsku w Bytomiu

Co musisz wiedzieć?

Rak piersi jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych u kobiet i jedną z najczęstszych przyczyn zgonu. Dlatego tak ważne jest zwiększanie świadomości kobiet w zakresie czynników ryzyka raka piersi, a także profilaktyki, diagnostyki i leczenia.

Najistotniejsze znaczenie w rozwoju raka piersi mają czynniki związane ze statusem hormonalnym organizmu, a częstość zachorowań wzrasta wraz z wiekiem. Kluczowe znaczenie w profilaktyce raka piersi ma regularne wykonywanie badań obrazowych, takich jak mammografia oraz USG piersi, które pozwalają na jak najwcześniejsze zdiagnozowanie wszelkich niepokojących zmian w gruczołach piersiowych.

Jak poważnym problemem jest rak piersi?

Rak piersi to najczęściej występujący u kobiet nowotwór złośliwy. 

Zachorowalność na ten nowotwór stale rośnie i obecnie przekracza 24000 przypadków rocznie. Co roku z tego powodu umiera kilka tysięcy kobiet. 

Najczęściej chorują kobiety w przedziale wiekowym 55 – 65 lat, ale coraz częściej odnotowuje się zachorowania także wśród znacznie młodszych kobiet. 

Październik – Miesiąc Świadomości Raka Piersi

Różowy Październik, czyli Miesiąc Świadomości Raka Piersi, to ogólnoświatowa akcja realizowana od 1985 roku i mająca na celu przybliżyć tematykę raka piersi. Dzięki temu coraz większy odsetek kobiet może dowiedzieć się, jak zminimalizować ryzyko rozwoju raka piersi i jakie są możliwości wczesnego wykrywania choroby.

Jakie są przyczyny raka piersi?

Do rozwoju raka piersi przyczyniają się rozmaite czynniki genetyczne i środowiskowe. Jednym z najistotniejszych czynników ryzyka jest obciążenie genetyczne, związane z występowaniem mutacji genów BRCA – 1 i BRCA – 2. 

Obecność którejś z tych mutacji nie oznacza pewności, że dojdzie do rozwoju nowotworu, natomiast zwiększa takie ryzyko. 

Inne istotne czynniki mogące sprzyjać rozwojowi raka piersi to:

• wiek,
• płeć żeńska (mężczyźni chorują bardzo rzadko),
• czynniki hormonalne (stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, pierwsza ciąża po 30 r. ż., wczesna pierwsza miesiączka lub późna menopauza).

Kiedy warto wykonać badania profilaktyczne?

Badania profilaktyczne umożliwiające wczesną diagnostykę raka piersi to badania obrazowe gruczołów piersiowych – mammografia oraz USG piersi. 

Takie badania powinny być regularnie wykonywane przez każdą kobietę po 20 roku życia, natomiast mammografia dedykowana jest przede wszystkim kobietom po 40 roku życia.

Najlepiej, gdy badania te wykonywane są raz w roku. Nie powinna zapominać o nich żadna kobieta, a szczególnym wskazaniem do wykonania badań obrazowych piersi jest pojawienie się symptomów mogących sugerować obecność nowotworu. 

Jednym z takich symptomów jest bolesny guz w piersiach, a także zauważalne gołym okiem zmiany w wyglądzie piersi. 

Jak wyglądają guzy na piersiach? 

Niekiedy jest to wybrzuszenie widoczne pod powierzchnią skóry, zmiany w wyglądzie brodawki, pojawienie się asymetrii piersi czy zaczerwienienie lub zgrubienie skóry. 

Kolejny charakterystyczny objaw to krwisty wyciek z brodawek sutkowych czy powiększenie pachowych węzłów chłonnych. 

Zaniepokoić powinien także każdy wyczuwalny palpacyjnie guzek, nawet wtedy, gdy nie towarzyszy mu ból.

Samobadanie

O regularnym wykonywaniu badań mammograficznych lub USG piersi powinny także pamiętać te kobiety, które są narażone na jakiekolwiek czynniki ryzyka raka piersi. 

Szczególne znaczenie ma to dla tych kobiet, u których w rodzinie występowały przypadki raka sutka. Taka diagnostyka powinna być uzupełniona o samobadanie piersi. Należy je wykonywać raz w miesiącu,* najlepiej w 2 – 3 dniu po zakończeniu miesiączki.

Mammografia czy USG piersi?

Zarówno mammografia, jak i USG piersi to badania obrazowe bardzo pomocne w diagnozowaniu raka piersi, a także innych zmian w obrębie gruczołu piersiowego. 

W badaniu USG wykorzystywane są fale ultradźwiękowe, a mammografia wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Przyjęło się uważać, że badanie USG jest idealne dla kobiet młodszych, a na mammografię powinny decydować się panie w średnim i starszym wieku. 

Wynika to z fizjologicznych różnic w budowie gruczołów piersiowych. U młodych kobiet w piersi dominuje tkanka gruczołowa, natomiast około 40 roku życia przeważać zaczyna tkanka tłuszczowa. W przypadku piersi o budowie gruczołowej doskonale sprawdza się badanie USG, z kolei mammografia doskonale uwidacznia zmiany zlokalizowane w tkance tłuszczowej gruczołów piersiowych.

Obydwie metody obrazowania pozwalają na bezbolesne, nieinwazyjne i całkowicie bezpieczne zobrazowanie gruczołów piersiowych. Badanie USG umożliwia badanie piersi pod różnymi kątami, a także doskonale potrafi różnicować zmiany łagodne od złośliwych. Z kolei mammografia bardzo skuteczne obrazuje nawet najmniejsze zmiany, ponadto wykrywa zwapnienia. 

Nie każda zmiana wykryta podczas badania mammograficznego czy USG jest zmianą rakową. W przypadku jakichkolwiek wątpliwość pacjentka kierowana jest na dalsze badania, a rozstrzygające znaczenie ma biopsja zmiany.

Które z tych badań obrazowych piersi jest lepsze?

Trudno odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie – najlepiej, gdy decyzję dotyczącą wyboru metody obrazowania podejmie lekarz. Najważniejsze jest to, aby regularnie wykonywać badania obrazowe piersi oraz samobadanie. Do żadnego z tych badań nie trzeba się specjalnie przygotowywać, badanie wykonywane jest w trybie ambulatoryjnym, a po zabiegu pacjentka natychmiast wraca do codziennej aktywności. 

W ramach bezpłatnej profilaktyki raka piersi kobiety w wieku 50 – 69 lat mogą wykonywać bezpłatną mammografię. 

Ponadto możliwe jest uczestnictwo w rozmaitych akcjach profilaktycznych, które umożliwiają wykonanie bezpłatnego USG piersi, a także mammografii u młodszych kobiet. Wcześnie wykryty rak piersi może być skutecznie leczony – dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych.